Expats

De Limburger 23-10-16

Wat is Limburg toch een emigratieprovincie. Van mijn klas op het Bisschoppelijk College heeft het overgrote deel ons gewest verlaten. Toen wij eindexamen deden was hier weliswaar geen universiteit en moest je weg als je doctor(anda) wilde worden. Maar ik hoorde dat, zelfs nu we onze veelgeprezen Maastricht University hebben, de meeste afgestudeerden nog steeds vertrekken.

Overal in het land ontmoet ik Limbo-expats in theaters. Kennelijk vinden deze Sudeten-Limburgers het leuk om muziek in hun moedertaal te horen.

Laatst na een optreden in Hendrik-Ido-Ambacht (tussen Dordrecht en Rotterdam) kwam ik aan de praat met een ouder koppel, afkomstig uit Roermond. Zij woonden echter al meer dan vijftig jaar aan die kanten. Beiden spraken een heel mooi ouderwets Roermonds. Het was alsof de tijd had stil gestaan. Ze gebruikten nauwelijks Nederlandse woorden. Zij zeiden bij voorbeeld nog goonsdig (woensdag) terwijl ik nu meestal het verhollandste woonsdig hoor. Tegen elkaar hadden zij altijd dialect gesproken. Terwijl in Roermond het plat zich steeds ontwikkelt was hun tweetaal nog altijd het dialect van vijftig jaar terug.

Dat deed me denken aan onze ome Sjeng uit Canada. Die emigreerde al in 1953 vanuit Helden naar Quebec. Daar heeft hij goed geboerd en zolang zijn gezondheid het toestond, kwam hij vaak op bezoek. Ook hij gebruikte ouderwetse Heldense woorden. Van hem leerde ik bij voorbeeld Insterkes, dat betekent Langzamerhand.

Hoe mooi deze authentieke woorden ook zijn: een levende taal verandert voortdurend. Daar valt niets aan te regelen en dat hoeft van mij ook niet. Zo sprak mijn oom tijdens zijn laatste bezoeken steeds meer Frans. Soms maakte hij mooie mengzinnen zoals Viens mer heejerop. (Kom maar hier naartoe)

Tot slot van een Marokkaanse leerling een prachtige uitspraak in drie talen. Die is me bijgebleven uit de tijd dat ik nog werkte als muziekleraar, waarbij Woela Arabisch is voor Ik zweer. Toen er een nieuwe, en blijkbaar indrukwekkende, leerlinge binnenkwam keek hij op en zei: Woela, mooie maedje!


 

0 Comments